پرتاب سه ماهواره ایرانی؛ آزمون هم‌زمان توان ملی و مسئولیت رسانه‌ای رادیو

شبكه‌های رادیویی كشور با درك اهمیت این اتفاق، از چند روز پیش در قالب برنامه‌های تحلیلی، گفت‌وگو‌محور، میزگردهای تخصصی و ارتباط با كارشناسان حوزه‌های علمی، سیاسی و رسانه‌ای، برنامه‌سازی هدفمند را آغاز كرده و این موضوع را به‌طور مستمر روانه آنتن كرده‌اند.

در معاونت صدا، تلاش بر این بوده است كه پرتاب پیش‌روی این سه ماهواره، نه به‌عنوان یك خبر مناسبتی، بلكه به‌عنوان یك «مسأله ملی» برای افكار عمومی روایت شود. در همین چارچوب، هر آنچه از ظرفیت‌ها، امكانات و توان رسانه رادیو در اختیار بوده، به كار گرفته شده تا این رویداد از زوایای مختلف برای مخاطبان تبیین شود؛ از تشریح ابعاد علمی و فنی گرفته تا بررسی پیامدهای راهبردی و سیاسی آن در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی. رادیو كوشیده است با پرهیز از نگاه شعاری یا سطحی، به سراغ تحلیل و گفت‌وگوی عمیق برود و مخاطب را در فهم اهمیت این دستاورد ملی شریك كند.

در شرایطی كه فضای رسانه‌ای جهان بیش از هر زمان دیگری مبتنی بر رقابت روایت‌هاست، نحوه بازنمایی یك رویداد گاه به اندازه خودِ آن رویداد اهمیت پیدا می‌كند. پرتاب ماهواره‌های ایرانی نیز از همین جنس است؛ موضوعی كه هم‌زمان می‌تواند در رسانه‌های داخلی به‌عنوان نماد پیشرفت و امید بازخوانی شود و در رسانه‌های معاند، با روایت‌های تقلیل‌گرا یا تحریف‌شده مواجه گردد. در این میان، نقش رادیو به‌عنوان رسانه‌ای اثرگذار، قابل اعتماد و برخوردار از سرمایه اجتماعی، نقشی تعیین‌كننده است.

رادیو به‌واسطه ویژگی‌هایی همچون سرعت عمل، همراهی مستمر با مخاطب، امكان گفت‌وگوی عمیق و حضور كارشناسان متنوع، توانسته است در بحران‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی، نقش به‌سزایی در آرام‌سازی فضا، افزایش آگاهی عمومی و شكل‌دهی به درك صحیح از رویدادها ایفا كند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده است كه در بزنگاه‌های حساس، رادیو نه‌تنها رسانه اطلاع‌رسانی، بلكه رسانه تحلیل، اقناع و اعتمادسازی بوده است. پرتاب سه ماهواره ایرانی نیز از جمله همان بزنگاه‌هایی است كه نیازمند چنین كاركردی است.

معاونت صدا بر این باور است كه رسانه ملی، به‌ویژه در حوزه‌هایی كه با غرور ملی، پیشرفت علمی و منافع راهبردی كشور گره خورده‌اند، مسئولیتی مضاعف دارد. مسئولیتی كه ایجاب می‌كند پیش از وقوع رویداد، برای آن روایت‌سازی شود، پرسش‌های افكار عمومی پیش‌بینی و پاسخ داده شود و اجازه داده نشود خلأ اطلاعاتی، میدان را برای روایت‌های نادرست یا مغرضانه باز بگذارد. از این منظر، برنامه‌سازی پیش‌دستانه شبكه‌های رادیویی درباره پرتاب ماهواره‌ها، بخشی از همین رویكرد مسئولانه و آینده‌نگرانه است.

در نهایت، پرتاب سه ماهواره ساخت ایران در هفتم دی‌ماه، نه‌تنها آزمونی برای توان علمی كشور، بلكه آزمونی برای بلوغ رسانه‌ای نیز هست. رادیو با اتكاء به تجربه، تخصص و اعتماد مخاطبان، تلاش كرده و خواهد كرد تا در این مقطع نیز نقش اثرگذار خود را ایفا كند؛ نقشی كه مبتنی بر تحلیل، آگاهی‌بخشی و همراهی با مردم است و بار دیگر نشان می‌دهد رادیو، رسانه لحظه‌های مهم و تعیین‌كننده است.