كمبود و اختلال در تأمین نهادههای دامی، بار دیگر به یكی از چالشهای جدی بخش كشاورزی و امنیت غذایی كشور تبدیل شده است؛ موضوعی كه كارشناسان و فعالان این حوزه، در برنامه «هشت صبح» رادیو اقتصاد، ریشه اصلی آن را در ناهماهنگی میان دستگاههای مسئول، بهویژه در حوزه تخصیص و تأمین ارز میدانند.
به گزارش روابط عمومی رادیو اقتصاد، جواد آزاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری صنعت دامپروران كشور، با تأكید بر اینكه دلایل نابسامانی بازار نهادهها متعدد است، گفت: مشكل اصلی نه در ثبت سفارش بلكه در تخصیص و تحویل بهموقع ارز و نهادههاست.
به گفته وی، دامپروری برخلاف طیور قابلیت توقف تولید ندارد و دامدار ناچار است برای ادامه حیات دام، نهاده را با هر قیمتی تأمین كند.
🔹 ارز داده شده، اما نهادهای وارد نشده است
سیدفرزاد طلاكش، دبیركل فدراسیون طیور كشور نیز با اشاره به وابستگی ایران به واردات نهادههای دامی گفت: برنامه مصرف و تولید كشور مشخص است و وزارت جهاد كشاورزی بهخوبی میداند چه میزان نهاده باید وارد شود، اما آنچه رخ داده، ناهماهنگی جدی در تعامل با بانك مركزی است.
وی افزود: بانك مركزی اعلام میكند ارز تخصیص داده شده، اما این ارز یا به واردكننده نرسیده یا به كالای نهایی تبدیل نشده و همین موضوع باعث رسوب نهادهها در بنادر و كشتیهای منتظر تخلیه شده است.
🔹 كنجاله سویا؛ گلوگاه تولید مرغ
طلاكش با بیان اینكه تأمین ذرت در هفتههای اخیر بهبود نسبی داشته، تصریح كرد: كمبود شدید كنجاله سویا همچنان پابرجاست و بدون آن، تولید مرغ عملاً با اختلال مواجه میشود. این تأخیرها تولیدكنندگان را به سمت بازار آزاد سوق داده و بهای تمامشده محصولات را افزایش داده است.
🔹 هشدار درباره آینده دام و لبنیات
مدیرعامل اتحادیه دامپروران با هشدار نسبت به تبعات ادامه این وضعیت گفت: بارها در ماههای گذشته نسبت به افزایش قیمت گوشت و شیر هشدار داده بودیم. اكنون دامدار مجبور به حذف دام مولد شده و اگر این روند اصلاح نشود، حتی واردات لبنیات در سال آینده دور از انتظار نخواهد بود.
🔹 بازارگاه؛ سامانهای كه خودش مسئلهساز شد
یكی دیگر از محورهای این گفتوگو، عملكرد سامانه «بازارگاه» بود؛ سامانهای كه با هدف حذف رانت و ایجاد شفافیت راهاندازی شد، اما به گفته فعالان تولیدی، امروز خود به یك چالش تبدیل شده است.
آزاد با اشاره به دخالتهای دستی در تخصیص نهادهها گفت: اولویتبندیهای غیرشفاف باعث شده برخی واحدها ماهها نهاده دریافت نكنند. وی افزود: سامانه ذاتاً ابزار مفیدی است، اما مدیریت و برنامهریزی نادرست، آن را ناكارآمد كرده است.
🔹 مشكل بازارگاه؛ كمبود نهاده یا سوءمدیریت؟
طلاكش نیز با تأكید بر اینكه مشكل اصلی بازارگاه فساد سیستمی نیست، تصریح كرد: وقتی عرضه و تقاضا متعادل نباشد، هر سامانهای با چالش مواجه میشود. سال گذشته كه نهاده به اندازه كافی وجود داشت، تولیدكنندگان حتی زیر قیمت مصوب خرید میكردند، اما امسال كمبود، همه معادلات را بر هم زده است.