بازسازی صدای زنده یاد حمید منوچهری با هوش مصنوعی در رادیو نمایش

به گزارش روابط عمومی رادیو نمایش، محسن سوهانی، مدیركل هنرهای نمایشی و رادیو نمایش، ضمن اعلام این مطلب گفت: در جهانی به سر می‌بریم كه فناوری‌های نوظهور مهم‌ترین ركن در تمامی عرصه‌ها به شمار می‌روند. در این بین، هوش مصنوعی با كاركردهای ویژه خود، جای پای نیروی انسانی گذاشته و از اهمیت فوق‌العاده و نقش تعیین‌كننده‌ای برخوردار است. طی سال‌های اخیر شاهد رشد روزافزون هوش مصنوعی در فناوری‌های رسانه‌ای بوده‌ایم. رادیو نیز از این پدیده متاثر شده و توانسته با استفاده از آن پیشرفت قابل‌توجهی داشته باشد.

وی ادامه داد: بر این اساس، ما در اداره كل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یكی از بزرگ‌ترین و باسابقه‌ترین مراكز تولید نمایش رادیویی در جهان كه از شاخص‌ترین هنرمندان عرصه‌های مختلف هنرهای نمایشی ایران تشكیل یافته، تصمیم گرفتیم از فناوری هوش مصنوعی با رویكردی آگاهانه و مدیریت‌شده بهره ببریم.

مدیر رادیو نمایش تأكید كرد: مهم‌ترین زمینه‌ای كه از هوش مصنوعی در روند تولید نمایش رادیویی استفاده كردیم، بازسازی صدای بازیگران محبوب و درگذشته‌ی نمایش‌های رادیویی است. صداهای ماندگار و خاطره‌انگیزی كه فقدانشان برای مخاطبان بسیار ناراحت‌كننده است. به عنوان مثال، زنده‌یاد حمید منوچهری یكی از محبوب‌ترین بازیگران رادیو، تئاتر، سینما و تلویزیون در ایران بود و مخاطبان طی نیم قرن اخیر خاطرات بسیاری از صدای ایشان در نمایش‌های رادیویی داشتند. بنابراین، با كسب مجوز حقوقی از خانواده آن مرحوم و در همكاری مشترك با استودیو «كوالیما» به بازسازی صدای ایشان توسط هوش مصنوعی اقدام كردیم. تجربه بسیار شیرین و موفقیت‌آمیزی بود. البته به نظر من بازسازی این صداهای فاخر با هوش مصنوعی باید صرفاً در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرد، نه یك جریان گسترده و مداوم، تا هم صدای هنرمندان فقید عادی و بی‌اعتبار نشود و ارزش ویژه خود را برای مخاطب از دست ندهد و هم فضای كار برای ورود نیروهای جوان باز شود.

همچنین مهدی امینی، مدیر مجموعه استودیوهای كوالیما، تلاش مشترك با رادیو نمایش را ادای دینی به روح بزرگوار زنده‌یاد حمید منوچهری دانست و گفت: در مجموعه «نهج البلاغه» كه هنرمند پیشكسوت زنده‌یاد حمید منوچهری زحمت خوانش آن را بر عهده داشت، بخش‌هایی جا مانده بود كه توانستیم در همكاری مشترك با رادیو نمایش از تكنولوژی هوش مصنوعی برای یكسان‌سازی صدای ایشان استفاده كنیم. امیدوارم ماحصل این كار كه در اختیار عموم قرار می‌گیرد، مورد رضایت مخاطبان قرار گیرد.

در ادامه، حسین مطمئن‌زاده، مدیر فنی «مجموعه استودیوهای كوالیما»، افزود: ایده‌ی ساخت صداهای از دست رفته یا بازسازی صدا از جایی به وجود آمد كه طی سالیان اخیر ما بسیاری از گویندگان بزرگ و صداهای مشهوری كه فرهنگ صدایی جامعه ما را به وجود آورده‌اند را از دست دادیم و متاسفانه صدایشان جایگزینی ندارند؛ این اتفاق باعث شد تا تصمیم بگیریم برخی از این صداها را بازسازی كنیم.

وی تأكید كرد: با توجه به فقدان زنده‌یاد حمید منوچهری، این نیاز از سمت رادیو نمایش به وجود آمد كه در بخش‌هایی از این تكنیك برای تكمیل صدای ایشان در مجموعه «نهج البلاغه» استفاده كنیم تا بتوانیم این كار را به سرانجام برسانیم.

در پایان، امیر منوچهری، بازیگر و كارگردان نمایش‌های رادیویی و فرزند زنده‌یاد حمید منوچهری، در این باره گفت: پدرم به مدت پانزده سال «نهج البلاغه» حضرت علی (ع) را به صورت دلی خواند كه متاسفانه در جابه‌جایی استودیوها یك سری از این فایل‌ها وجود ندارد. بنابراین، در حال خوانش این فایل‌ها هستم تا با هوش مصنوعی به صدای پدر تبدیل شود. در حقیقت، حس و حالم گفتنی نیست اما یقین دارم اگر این كار به سرانجام رسد، پدر خوشحال می‌شود.