علی بخشیزاده، معاون صدای رسانه ملی، معتقد است كه رادیو همواره پرچمدار عدالت رسانهای در كشور بوده است. او میگوید: «وقتی از عدالت محوری در رادیو صحبت میكنیم، یعنی توجه برابر به همه اقشار، از كلانشهرها گرفته تا دورترین روستاها و عشایر.» بخشیزاده در این گفتوگو درباره اهمیت عدالت در تولیدات رادیویی، جایگاه برنامههای روستایی و عشایری و نقش رسانه صدا در تقویت هویت ملی و انسجام اجتماعی سخن گفته است.
علی بخشیزاده، معاون صدا در پاسخ به این سئوال كه شما بارها در سخنرانیهای مختلف بر «عدالت محوری» در رادیو تأكید كردهاید. منظورتان از این مفهوم چیست؟ گفت:عدالت محوری در رادیو یعنی صدای همه مردم ایران شنیده شود؛ نه فقط صدای كلانشهرنشینان یا گروههای خاص. رادیو رسانهای مردمی است و رسالت دارد میان مركز و حاشیه فاصله نیندازد. به همین دلیل، ما به گونهای برنامهریزی میكنیم كه روستاییان، عشایر، كارگران، معلمان، دانشجویان و همه اقشار جامعه سهمی از این رسانه داشته باشند. عدالت رسانهای یعنی توزیع متوازن فرصتها برای دیده و شنیده شدن.
وی درباره اینكه عدالت رسانهای چطور در عمل محقق میشود؟ بیان كرد: یكی از جلوههای عینی این عدالت، توجه ویژه به مناطق محروم و دورافتاده است. در رادیو، ما به طور خاص برای روستاییان و عشایر برنامهسازی میكنیم. برای مثال، برنامه «راهی به آبادی» رادیو ایران صدای روستاییان عزیز است. برنامه «ورزش در آبادی» رادیو ورزش با محوریت ورزشهای بومی و محلی، استعدادهای ورزشی روستاها را معرفی میكند. رادیو صبا با برنامه «روستادوستا» با زبان ساده و صمیمی به مسائل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی روستاییان میپردازد. همچنین «دهگرد» رادیو سلامت بستری فراهم كرده تا ظرفیتهای مردم روستا مشخص و انگیزه پیشرفت افزایش پیدا كند. «همسایه سلام» در رادیو تهران روایتگر زندگی روستاییان و عشایر است. پیام روستا از رادیو پیام پخش میشود. همچنین «تا آبادی» رادیو فرهنگ، گفتگوی مستقیم با مردم روستا دارد.رادیو معارف در برنامه «مهربان باشیم» بخشی را به این موضوع اختصاص داده است. اینها نمونههایی هستند كه نشان میدهند عدالت فقط یك شعار نیست، بلكه در قالب برنامههای ملموس تحقق پیدا كرده است.
معاون صدا ادامه داد: رادیو رسانهای منعطف و در دسترس است. شما در روستاهای دورافتاده كه شاید اینترنت پرسرعت یا شبكههای تصویری دسترسپذیر نباشد، رادیو را میبینید كه همچنان زنده و مؤثر است. اتفاقاً روستاییان و عشایر بیش از دیگران با رادیو انس دارند. رادیو همدم آنها در مزارع، كوچهای عشایری و حتی در جادههای طولانی است. وقتی برای این قشر برنامه میسازیم، نشان میدهیم كه عدالت رسانهای در عمل معنا دارد و همه جای ایران زیر پوشش صدای جمهوری اسلامی ایران است.
وی درباره اینكه چه میزان از تولیدات رادیو به حوزه روستا و عشایر اختصاص دارد؟ عنوان كرد:ما چند شبكه رادیویی داریم كه بخشی از مأموریتشان معطوف به این حوزه است. در واقع، اگر مجموع را نگاه كنیم، بخش قابل توجهی از ساعات پخش رادیو به موضوعات روستایی، كشاورزی، عشایری و زندگی محلی اختصاص دارد.
بخشیزاده در پاسخ به این سئوال كه یكی از دغدغهها، حفظ فرهنگ و هویت بومی روستاهاست. رادیو چه نقشی در این زمینه دارد؟ بیان كرد: دقیقاً. ما اعتقاد داریم كه عدالت رسانهای فقط در حوزه اطلاعرسانی یا سرگرمی نیست، بلكه باید هویت فرهنگی را هم پاس بدارد. موسیقی محلی، زبان و گویشها، آیینها و آدابورسوم روستاها سرمایههای ملی ما هستند. رادیو با ضبط و پخش موسیقیهای بومی، معرفی آداب محلی و روایت زندگی عشایر، سهم بزرگی در حفظ و ترویج فرهنگ بومی دارد. در واقع، عدالت در اینجا یعنی هر قوم و منطقهای خودش را در آینه رادیو ببیند.
وی درباره اینكه عدالت رسانهای چه اثری در همبستگی ملی دارد؟ گفت: وقتی یك جوان عشایری یا یك كشاورز روستایی در برنامهای مثل «دهگرد» و ... صدای خودش را میشنود یا موفقیتش معرفی میشود، احساس میكند كه دیده شده و سهمی در روایت ملی دارد. این احساس تعلق، انسجام اجتماعی را تقویت میكند. رادیو در حقیقت پلی میان مركز و پیرامون است و این پل وقتی محكمتر میشود كه عدالت در آن رعایت شده باشد.
وی در پایان گفت: به مردم عزیز روستا میگویم كه رادحخیو همیشه كنار شماست. چه در دل كوه و دشت باشید، چه در مسیر كوچ یا كار با بیل و داس، رادیو صدای شما را میشنود و بازتاب میدهد. عدالت رسانهای یعنی هیچ ایرانیای احساس نكند كه سهمی از رسانه ملی ندارد. این راهبرد ماست و امیدواریم روزبهروز در خدمترسانی به شما موفقتر باشیم.