گفت‌و گوی با «دنگ و فنگ» رادیو صبا وقتی طنز راهی به دل اقتصاد باز می‌كند

به گزارش روابط عمومی معاونت صدا، گفت‌وگوهایی با چهار نفر از عوامل اصلی برنامه محمدحسین خسروجردی (تهیه‌كننده)، كیاوش كمالی‌فر (نویسنده)، مونا قنادها (بازیگر نقش آفت‌خانم) و مهدی مجنونی (صداپیشه و بازیگر چند شخصیت محبوب برنامه) داشته‌ایم تا نگاهی از نزدیك به سازوكار این برنامه طنز-اقتصادی بیندازیم.

زبان طنز؛ پلی برای فهم اقتصاد
محمدحسین خسروجردی، تهیه‌كننده برنامه، در ابتدای گفت‌وگو تاكید كرد كه طنز بهترین قالب برای بیان مفاهیم دشوار و تخصصی مثل اقتصاد است. او گفت: وقتی جدی‌ترین مسائل را با لبخند و نشاط مطرح می‌كنید، شنونده راحت‌تر جذب می‌شود. طنز نه‌تنها مخاطب را نگه می‌دارد، بلكه مفاهیم را ماندگار می‌كند.
وی با اشاره به شعارهای سال‌های اخیر كه همگی حول محور تولید بوده‌اند، اظهار داشت: دنگ و فنگ بر اساس همین رویكرد شكل گرفته و هدفش روایت مسیر پرچالش تولید در كشور با زبان مردم و نگاهی انتقادی اما طنزآمیز است.
خسروجردی دنگ و فنگ را برنامه‌ای عامه‌پسنداما با هسته‌ای تخصصی توصیف كرد. او گفت: مخاطبان اصلی كسانی هستند كه در فكر راه‌اندازی كسب‌وكار یا كارآفرینی‌اند، اما طنز برنامه باعث شده عموم مردم نیز با آن ارتباط
برقرار كنند. خیلی‌ها شاید دنبال یاد گرفتن مفاهیم اقتصادی نباشند، ولی وقتی برنامه را می‌شنوند، ناخودآگاه در ذهن‌شان ایده‌ای شكل می‌گیرد یا مشكلی را بهتر درك می‌كنند. در بخش دیگری از گفت‌وگو، خسروجردی به اهمیت بازخورد مخاطبان اشاره كرد و گفت: اگر مخاطب نداشته باشیم، برنامه مثل حرف زدن توی اتاق خالی است. یكی از موضوعات مهم در این گفت‌وگوها، بحث بر سر محدودیت‌ها در تولید طنز اقتصادی بود. خسروجردی با اشاره به موانع موجود گفت: ما چارچوب‌ها و خط قرمزها را می‌شناسیم، اما باید فضای طنز بازتر شود تا بتوان با دغدغه‌های واقعی مردم شوخی كرد.

طنز، اما با ریشه در واقعیت
كیاوش كمالی‌فر، نویسنده برنامه نیز بر نقش طنز در ساده‌سازی مفاهیم اقتصادی تاكید كرد و طنز را آسانسوری دانست كه مخاطب را بدون فشار به طبقات پیچیده اقتصاد می‌برد. او گفت: هر لطیفه‌ای كه می‌نویسم، باید نكته‌ای روشن و واقعی در دلش داشته باشد. اگر صرفا بخندانیم اما چیزی منتقل نشود، كارمان بی‌اثر است.
او توضیح داد: موضوعات برنامه با هماهنگی تهیه‌كننده، از دل جامعه و فضای مجازی استخراج می‌شود و سپس با طنز موقعیت و شخصیت‌پردازی‌های دقیق، در قالب نمایش اجرا می‌شود. یكی از عناصر مهم موفقیت برنامه، بداهه‌گویی و اجرای زنده است. كمالی‌فر گفت: بسیاری از شوخی‌های موفق برنامه، در لحظه و خارج از متن شكل می‌گیرند.

زبان صحیح طنز
مهدی مجنونی، صداپیشه و بازیگر برنامه نیز درهمین رابطه افزود: ما گاهی با زبان طنز، نورروی قسمت‌های تاریك ماجرای اقتصاد و تولید كشور می‌اندازیم. این‌طوری مردم هم راحت‌تر می‌شنوند هم راحت‌تر می‌پذیرند.
وی اشاره كرد: مردم مفاهیم اقتصادی را در قالب طنز راحت‌تر می‌پذیرند.زبان طنزاگر درست استفاده شود، درواقع دروازه‌های ذهن مخاطب را باز می‌كند. چون اولین مواجهه با خنده است،حتی اگر موضوع تلخ باشد،تأثیرش بیشتراست. مجنونی نیز با خنده از خاطرات بداهه‌گویی‌های خود گفت: بداهه‌گویی بخش جدایی‌ناپذیر دنگ و فنگ است. اصلا جذابیت طنز به آنِ لحظه و بداهه‌هاست چون در لحظه شكل می‌گیرند وضرباهنگ برنامه بالاست. ما در آیتم‌های بانكی یك بار آن‌قدر با بداهه جلو رفتیم كه خودمان هم از نتیجه‌اش شگفت‌زده شدیم. او ادامه داد: شخصیت‌هایی مثل آمیرزا شعرباف و شاگردش در همین بداهه‌ها شكل گرفتند. خیلی مواقع هم شنوندگان از ما پرسیدند واقعا این شخصیت‌ها نوشته شده‌اند یا بین اجرا به ذهن رسیده است. مجنونی نیز تجربه‌های شخصی‌اش را از واكنش‌های شنوندگان بیان كرد: بارها پیش آمده كه كسی از روی صدا، مرا شناخته، ولی خیلی‌ها هم باورشان نمی‌شود كه صدای كاراكتر، صدای من باشد. این یعنی ارتباط واقعی بین ما و مخاطب شكل گرفته است.

آفت‌خانم؛ صدای مادرانه اقتصاد
مونا قنادها، بازیگر نقش«آفت‌خانم»،درباره شخصیت محبوبش چنین گفت:آفت‌خانم یك خانم مشهدی 55 ساله است كه برخلاف كلیشه‌ها، به‌جای غرزدن، باشوخی وذوق درباره مشكلاتش صحبت می‌كند.همین تضاد روحیه با سن وسالش، اوراخاص می‌كند.
قنادها تأكید كرد: آفت‌خانم تاحد زیادی به شخصیت واقعی خودش نزدیك است و الهام اصلی‌اش را از مادرها و مادربزرگ‌هایی گرفته كه با دست خالی، كارهای بزرگ می‌كنند. لهجه مشهدی او نیز برگرفته از واقعیت‌های اطرافش است.
قنادها نیز تأیید كرد:بداهه‌ها معمولا خنده‌دارترین بخش برنامه‌اند. همكاری من و مهدی مجنونی، پر از لحظه‌های طنز خودجوش است. برنامه «دنگ و فنگ» نشان داده كه برای گفت‌وگودرباره مفاهیم اقتصادی،لزوما نیازی به زبان سخت وتخصصی نیست؛ كافی ا‌ست پای طنز، خلاقیت و نگاهی انسانی به میان بیاید.‌ «دنگ و فنگ» شنبه تا چهارشنبه ساعت 16:30 به تهیه‌كنندگی محمد حسین خسروجردی و بازیگری مهدی مجنونی و مونا قنادها و نویسندگی كیاوش كمالی‌فر تقدیم مخاطبان می‌شود.