رویداد ملی «ایران جان» در اصفهان، فرصتی تازه برای بازاندیشی در جایگاه رسانهها و نسبت آنها با جامعه فراهم كرده است. در این میان، رادیو بهعنوان رسانهای كه بیش از هشت دهه در ایران سابقه دارد، توانسته با بهرهگیری از ظرفیتهای خود تصویری نو از كاركردش ارائه دهد.
به گزارش روابط عمومی معاونت صدا، حضور میدانی این رسانه در متن شهر و در دل رویداد، نشان داده كه رادیو میتواند فراتر از ابزار اطلاعرسانی، به كنشگری فرهنگی و اجتماعی بدل شود.
یكی از شاخصترین وجوه این تجربه، ارتباط بیواسطه با مردم است. استقرار استودیوهای سیار در نقاط پرتردد اصفهان، زمینهای فراهم آورده تا شهروندان در همان لحظه وارد فرآیند تولید برنامه شوند و روایتها، دغدغهها و احساساتشان مستقیماً به آنتن برسد. این مواجهه رو در رو، به تقویت اعتماد عمومی انجامید. مردم احساس كردند كه صدای آنان نه در قالب واسطهگری، بلكه بهطور مستقیم شنیده و بازتاب داده میشود؛ امری كه به افزایش سرمایه اجتماعی رادیو كمك شایانی كرد.
وجه دوم این تجربه، پیوند محتوای فرهنگی با زیست روزمره جامعه بود. «ایرانجان» ذاتاً رویدادی هویتی است و تلاش دارد ابعاد متنوع فرهنگ ایرانی را در شهرهای مختلف برجسته كند. رادیو در اصفهان توانسته این هدف را با بهرهگیری از ظرفیت گفتوگوی زنده و روایتگری محلی محقق سازد. حضور هنرمندان، پژوهشگران و شهروندان عادی در برنامهها سبب شده هویت فرهنگی نه در قالب گزارشی رسمی، بلكه در روایتی جمعی و پرشور بازآفرینی شود. این امر به مخاطبان امكان داده تا میراث و ارزشهای فرهنگی شهر را از زبان خود مردم و در فضای تعاملی بشنوند.
سومین ویژگی قابلتوجه، ایجاد بستر مشاركت نهادی و مردمی است. رادیو تنها به ارتباط با شنوندگان بسنده نكرد، بلكه نقش حلقه وصل را میان نهادهای فرهنگی، هنرمندان محلی، گروههای مردمی و حتی فعالان اقتصادی حوزه فرهنگ ایفا كرده است. این همافزایی، نشان داد كه رادیو میتواند كاركردی فراتر از پخش صوتی داشته باشد و به محور شكلگیری شبكههای فرهنگی و اجتماعی بدل شود.
تجربه اصفهان همچنین بار دیگر مزیتهای ذاتی رادیو را آشكار كرد: انعطافپذیری، صمیمیت و سرعت عمل. در شرایطی كه رسانههای تصویری و شبكههای اجتماعی اغلب بر جذابیتهای بصری تكیه دارند، رادیو با امكان حضور سریع در میدان و برقراری گفتوگویی بیپیرایه، توانست مخاطب را درگیر كند و تجربهای متفاوت بیافریند. همین ویژگی سبب شده كه حضور رادیو در «ایرانجان ویژه اصفهان» نه تنها مكمل دیگر رسانهها باشد، بلكه در برخی موارد تأثیری عمیقتر و پایدارتر بر جای بگذارد.
بهطور كلی، عملكرد رادیو در «ایرانجان» اصفهان را باید فراتر از یك پوشش رسانهای ساده ارزیابی كرد. این تجربه مصداقی روشن از كنشگری فرهنگی رادیو بود كه نشان داد اگر این رسانه از مرزهای استودیو فراتر رود و در متن جامعه حاضر شود، میتواند نقشی مؤثر در تقویت هویت فرهنگی، ایجاد همبستگی اجتماعی و ارتقای مشاركت مردمی ایفا كند. آینده رادیو، بهویژه در رقابت با رسانههای نوین، در گرو تداوم و تعمیق چنین تجربههایی است؛ تجربههایی كه نشان میدهد «صدای مردم» تنها در میدان شنیده و بازآفرینی میشود.