رسانه ملی، تصویرگر حماسه اربعین

در این میان رسانه ‌ملی نه به‌عنوان تماشاگر بلكه در قامت یك كنشگر فرهنگی، مسئولیتی مضاعف برعهده دارد. روایتگری این مناسك و تجربه‌ها، تنها بازتاب یك واقعه مذهبی نیست بلكه بازآفرینی احساسی، اجتماعی و هویتی است كه اگر هنرمندانه و هوشمندانه صورت پذیرد، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر مخاطب بر جای گذارد.

از دیگر گام‌های راهبردی رسانه ‌ملی در این ایام می‌توان به اقدام معاونت صدای رسانه ‌ملی و راه‌اندازی شبكه رادیویی «رادیو اربعین» اشاره كرد؛ شبكه‌ای تخصصی كه از نخستین روز ماه صفر، با هدف هم‌افزایی رسانه‌ای و پاسخگویی به نیازهای مخاطبان اربعینی از امروز (4مرداد) آغاز به‌كار می‌كند. رادیو اربعین تنها رسانه‌ای برای پخش نوحه و سخنرانی نیست بلكه رسانه‌ای پویا، كاربردی و همراه است كه تلاش می‌كند تجربه زیارت را از طریق صدا، به‌گونه‌ای زنده و جاری بازنمایی كند.

این شبكه رادیویی به‌عنوان پل‌ارتباطی میان زائران و نهادهای اجرایی عمل می‌كند. اطلاع‌رسانی درباره وضعیت مرزها، مسیرهای تردد، امكانات حمل‌ونقل، شرایط جوی، خدمات درمانی، اسكان و حتی گمشدگان ازجمله مهم‌ترین محورهای محتوایی آن است. از سوی دیگر، ایجاد ارتباط مستقیم با مسئولان ستادهای خدمات‌رسان، فضایی برای پاسخگویی، همدلی و اعتمادسازی به‌وجود آورده كه نقش مهمی در آرامش روانی زائران دارد. به‌بیان دیگر، رادیو اربعین نمونه‌ای عینی از «رسانه در خدمت مدیریت رویداد» است.

در مجموع، برنامه‌ریزی جامع رسانه ‌ملی برای ماه صفر، گواهی روشن بر درك درست از تحولات اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران و جهان تشیع است. این برنامه‌ریزی نه‌تنها ناظر به پوشش مناسك مذهبی بلكه ناظر به كاركردهای بنیادین رسانه در چهار حوزه اطلاع‌رسانی، آموزش، همبستگی اجتماعی و هویت‌سازی است. حضور میدانی گروه‌های تولیدی در مرزها و مسیرهای راهپیمایی، بهره‌گیری از ظرفیت پلتفرم‌های چندرسانه‌ای و فضای مجازی، ارتباط لحظه ‌به‌ لحظه با مخاطب و تحلیل و روایت ابعاد مختلف زیارت، همگی نشان از بلوغ نهادی در مواجهه با چنین مناسبت‌هایی دارد.

فراتر از همه اینها آنچه فعالیت رسانه در این ماه را متمایز می‌سازد، نگاه به رسانه نه‌‌فقط به‌عنوان ابزار بلكه به‌عنوان بخشی از خود مناسك است. رسانه در تجربه اربعین، خود زائر است؛ با میكروفن و دوربین، در دل كاروان، در كنار مواكب، همراه كودكان، در گرمای مسیر و در بغض زیارتنامه‌ها. این هم‌نفسی با مردم، راز موفقیت روایتگری رسانه‌ای در ماه صفر است.

صداوسیما، با بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های فنی، انسانی و محتوایی، در این ایام نشان می‌دهد كه می‌تواند نه‌تنها حافظ سنت‌ها بلكه نوآور در شیوه روایت آنها باشد. روایت تجربه زیسته زیارت، روایتی صرفا تاریخی یا مستندگونه نیست بلكه تلاشی است برای معنا دادن به زیستن در جهانی متحول، بر پایه ایمان، محبت و همبستگی.