گزارش از دومین جشنواره ملی مستند رادیویی پژواك: دنیایی از خلاقیت و ایده

در این خصوص با داوران، برگزیدگان و مدیران شبكه های مختلف رادیویی گفت وگو شده است كه در ذیل می خوانید:
در بخش مردمی به انسجام خوبی رسیدیم
غلامرضا بحیرایی رئیس كمیته داوران جشنواره پژواك با بیان اینكه در كیفیت آثار در این دوره بسیار بالا بوده است، توضیح می دهد: كیفیت آثار نسبت به سال گذشته بهتر بود، در بخش حرفه ای استقبال از سال گذشته خیلی بیشتر بود و استقبال خیلی خوب بود و جشنواره كم كم به جایی كه مدنظر بود می رسد. در بخش مردمی انسجام خوبی رسیدیم و در بخش مردمی آثاری را داشتیم كه خیلی به استانداردهای حرفه‌ای نزدیك بودن و قابلیت پخش از مستقیم از رادیو را بدون هیج گونه تغییری دارند و این مایه خوشبختی است كه شنونده های ما به جایی رسیده اند كه از لحاظ فهم موضوع و ژانر مستند به حد بالایی از حرفه‌ای گری رسیده‌اند كه می‌توانند چنین برنامه‌های مستند خوبی به جشنواره ارسال كنند.
هدف جشنواره ارتقاء كیفی برنامه ها و جلب رضایت مخاطبان است
مهتاب رستمی از رادیو ورزش و داور دومین جشنواره رادیویی پژواك در بخش جمعیت، فرزندآوری و تقویت نهاد خانواده آثار ارسالی مستندسازان رادیویی را ارزیابی و داوری كرد با تاكید بر اینكه برگزاری كلاس ها و دوره های آموزشی بسیار در ارتقا و رشد آثار نقش داشته است، می گوید: با توجه به اینكه ساخت مستند در رادیو جزو قالب های متداول تهیه كننده ها نبوده و نیست، برگزاری كلاس ها و كارگاه های آموزشی بسیار موثر بوده است. بی شك هدف اصلی و مشترك برنامه سازان و مدیران؛ ارتقاء كیفی برنامه ها و جلب رضایت مخاطب است. در ارزیابی آثار هم ملاك هایی همچون پژوهش محور بودن آثار، ژرف‌اندیشی و عمیق بودن نگاه به موضوع، وضوح و كیفیت شنیداری خوب را مد نظر داشتم و به بدیع بودن اثر، كارآیی و رویكرد مناسب در پرداخت به سوژه، خلاقیت در روایت گویی مستند هم توجه داشتم.
ویژگی یك داور به انصاف، عدالت و قضاوت درست است
«یدالله محمدی» از رادیو قرآن و داور دومین جشنواره رادیویی پژواك در بخش انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، استقلال و همبستگی ملی را عهده دار بود با اشاره به ویژگی های یك داور منصف تاكید می كند: ویژگی یك داور به انصاف، عدالت، قضاوت درست و مهمتر از همه به دانش،تجربه و تسلط بر قصه و مستندسازی است.
وی یادآوری می كند: جشنواره ها هم انگیزه می دهد، هم بین تهیه كنندگان رقابت ایجاد می ‌كند. مهمتر اینكه سطح برنامه سازی هر شبكه را نشان می دهد و نوعی شأنیت بخشی برای هر شبكه است.

توجه بر سوژه بكر و یونیك، زبان گویا، ساختار جذاب و شنیدنی
نوشین رهگذر از رادیو گفت وگو و داور دومین جشنواره رادیویی پژواك كه در بخش جهاد تبیین و هدایت فرهنگی ارزیابی آثار را بر عهده دارد، با بیان ملاك هایی كه در داوری مورد توجه داشته است، تاكید می كند: امتیاز دهی یك اثر ناظر به چند شاخصه تعریف می شود؛ سوژه بكر و یونیك ، زبان گویا، ساختار جذاب و شنیدنی كه اگر هر اثر مجهز به این شاخص ها باشد، موفق و منتخب خواهد بود. باید توجه داشت كه ساختارهای روایی و مستند و .... تنها كاركرد سرگرم كننده ندارند، بلكه بخش زیادی از فرایند تولید معنا را در جوامع امروزی بر عهده دارد. ارزش های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... از طریق محتواهایی از این دست می تواند به گروه های مختلف مخاطب منتقل شود.
مستندم بسیار صمیمی و واقعی است
سیده زهرا صالحی، تهیه‌كننده مستند «چشم و چراغ فارسی» از رادیو ایران كه به عنوان نامزد دریافت جایزه بخش پاسداشت زبان فارسی دومین جشنواره ملی مستند رادیویی پژواك شناخته شده، درباره جزئیات مستندش می گوید: این مستندم را از تمام مستندهایی كه تاكنون ساخته‌ام بیشتر دوست می‌دارم، زیرا كه بسیار صمیمی و واقعی است و با دل و جان تولید شده و سراسر احساس، ادب، فضل و دانش بود. از مدت‌ها پیش به دنبال سوژه‌ای ناب درباره زبان فارسی می‌گشتم، سوژه‌ای كه تكراری نباشد و در جهت شناخت بیشتر شنوندگان با شخصیت علمی این مستند باشد.

مستند برنامه‌ساز را رشد می‌دهد
زهره سربازی، نامزد دومین جشنواره مستند رادیویی می گوید: چهار مستند برای دومین جشنواره پژواك ارسال كردم كه هر چهار اثر به مرحله نهایی راه پیدا كرد و سه اثر نامزد دریافت جشنواره شد. معتقدم مستند یكی از جذاب‌ترین و سخت‌ترین قالب‌های ساخت برنامه است كه برنامه‌ساز را رشد می‌دهد. چون كسی كه درگیر ساخت مستند می‌شود باید مدام در جستجوی استناد و مدارك صوتی باشد كه برنامه را جذاب كند همین درگیری برای پژوهش و جمع كردن اسناد باعث رشد برنامه‌ساز می‌شود. استفاده درست از موسیقی و صدای محیط می‌تواند مستند را دگرگون كند و اگر عنصر موسیقی فقط برای پر كردن فواصل برنامه استفاده شود یا فقط احساسی انتخاب شود به مستند لطمه می‌‌زند اما اگر بر اساس محتوا و متن انتخاب شود،مستند جذاب خواهد شد.
برای تقویت جریان مستندسازی در رادیو، باید تولیدات مردمی شوند
رضا كوچك‌‌زاده، مدیر شبكه رادیویی گفت‌وگو با بیان اینكه مستند سازی بخش مهمی از ساختار برنامه سازی است كه بدون پیرایه بر واقعیت های موجود در جامعه نقطه می گذارد، می گوید: مستند برای ارائه بدون روتوش مطالب به مخاطب تلاش می كند. من به شخصه معتقدم برگزاری جشنواره های مستند برای معرفی آثار برتر و ایجاد یك فضای رقابتی میان عوامل تولید است كه راهكار مفیدی برای تقویت مستند سازی در رادیو محسوب می شود. مشخصا برای تقویت جریان مستندسازی در رادیو، باید تولیدات مردمی شوند.
مستند می تواند علاوه بر جذب مخاطب، جریان ساز هم باشد
دكتر حمیدرضا صحراگرد، مدیر شبكه رادیویی تهران تاكید می كند: مستند یكی از ساختارهای تاثیرگذار در برنامه سازی محسوب می شود كه اگر از كیفیت لازم در تولید برخوردار باشد می تواند علاوه بر جذب مخاطب، جریان ساز هم باشد. بنابراین تولید مستندهای رادیویی با توجه به بهره مند نبودن از عنصر تصویر، بسیار پیچیده تر و سخت است و در واقع مستندساز رادیویی علاوه بر شناخت لازم از ویژگی های ساختار مستند باید درك بالایی از تولید محتوا در رسانه های صدا پایه نیز داشته باشد. جشنواره ها میدان مهمی برای رقابت سالم و تخصصی برنامه سازان و هنرمندان عرصه رسانه است. برگزاری جشنواره ها علاوه بر كمك به معرفی آثار فاخر تولید شده، می تواند برای مستندسازان انگیزه ایجاد كند و انگیزه تولید اثر منحصر به ارتقاء كمی و كیفی برنامه سازی خواهد شد.
جشنواره ها انگیزه برنامه سازان را تقویت می كند
سید مرتضی كاظمی‌دینان، مدیر شبكه رادیویی فرهنگ معتقد است: به طور كل جشنواره ها در سطوح مختلف می تواند به ارتقاء دانش برنامه‌ساز كمك كند. همچنین شور، شوق و شعفی كه جشنواره‌ها برمی‌انگیزند خواهد توانست مهمترین عنصر پویایی برنامه‌ساز را كه همان انگیزه است را تقویت كند.
محفلی اثرگذار برای ‌هم افزایی‌ها و افزایش همگرایی
محسن سوهانی، مدیركل هنرهای نمایشی شبكه رادیویی نمایش با تاكید بر اینكه جشنواره‌ها می‌توانند جایگاه رادیو را در سطوح مختلف كشور ارتقا دهند، می گوید: ارتقاء جایگاه رادیو به واسطه جشنواره ها به ویژه با ارتباط فعال میان شبكه‌های اختصاصی و تخصصی با مخاطبان خاص خود رقم خواهد خورد و نقش و كاركرد این شبكه‌های رادیویی را در موضوع و زمینه‌های فعالیت ارتقاء خواهد داد. علاوه بر این؛ جشنواره‌ها به شرط طراحی ساز و كار مناسب، حرفه‌ای و تخصصی بودن می‌توانند به محفلی اثرگذار برای ‌هم افزایی‌ها و افزایش همگرایی میان مدیران، برنامه‌سازان و مخاطبان تبدیل شوند.
مخاطبان می توانند رادیو جشنواره را روی موج اف.ام ردیف 95.5 مگاهرتز بشنوند. این رادیو را از دست ندهید؛ مستند های برگزیده جشنواره پژواك، مستندهای قابل اعتنا و مستندهایی كه نمره بالایی را در جشنواره كسب كرده اند از این رادیو پخش خواهد شد.
جشنواره ملی مستند رادیویی پژواك با شعار«صدای واقعیت، پژواك حقیقت» 18 اردیبهشت ماه در مركز همایش های صدا و سیما برگزار می‌شود.
انتهای پیام./