استاد برجسته زبان و ادبیات انگلیسی در رادیو فرهنگ گفت: مترجمان در ترجمه صاحب سبك هستند

به گزارش روابط عمومی رادیو فرهنگ ؛ فرزانه فرحزادی، از استادان برجسته زبان و ادبیات انگلیسی واز موسسین مطالعات ترجمه در كشور، در خصوص دیدگاه نایدا در مورد ترجمه بیان كرد: دیدگاه نایدا عمدتا متعلق به دهه 60 و 70 بوده و نایدا معتقد است كه در ترجمه رعایت معنا و سبك و توجه به نزدیكترین و مصطلح ترین معادل درنظر است، اما از طرفی هم معتقد است كه ترجمه بازتولید است كه بر روی این موضع بحث های زیادی است كه آیا می توانیم متن یا گفتاری را بازتولید كنیم، یا چیزی را كه در یك زبان تولید شده را در زبان دیگری بازتولید كنیم.آیا زبان چنین امكانی را به ما می دهد.
وی در ادامه افزود: نایدا معتقد است كه در همه این موارد بافت فرهنگی زبان مقصد را موردنظر قرار می دهیم و مطابق آن ترجمه می كنیم.هدف او از این تعریف و دیدگاه با توجه به اینكه او رییس انجمن ترجمه كتاب مقدس بوده و درصدد این بوده است كه انجیل را به گونه ای ترجمه كند كه برای مخاطبان غیر مسیحی زبان قابل فهم باشد و احیانا آنها برای گرویدن به دین مسیحیت را تشویق كند، قابل توجیه است. اگرچه این نظریه برای اهداف خاصی درنظر گرفته شده اما چیزی از ارزش این نظریه كم نمی كند.
فرزانه فرحزادی در خصوص نظریه نایدا در تقطیع جملات مركب به جملات ساده در ترجمه توضیح داد: این امر باعث می شود درك یك جمله مركب آسان تر شود و بعد در هنگام ترجمه همان جمله به صورت مركب ترجمه شود. نایدا معتقد است كه این كار نوعی بازنویسی است؛ بازنویسی جملات مركب به زبان ساده تر. برای درك معنا هم در هنگام ترجمه همان جمله به صورت مركب ترجمه شود.
این استاد زبان یادآور شد: از آنجایی كه بازنویسی تابع ادراك تفسیر ما از جمله مبدا است، بازنویسی هایی كه از هر جمله مركب صورت می گیرد لزوما یكسان نیست یعنی اگر یك جمله مركب را من و شما به طور جداگانه به جملات ساده تقطیع كنیم ممكن است منجر به تولید دو تعبیر مختلف شود در نتیجه دو مجموعه جمله ساده مختلف به ما می دهد این یكی از موارد و نقدی های است كه به نظریه نایدا وارد است.
وی بیان كرد: در فضای جدید مطالعات ترجمه به سمت دوره تازه ای می رویم كه اسم آن دوره فرهنگی است. در آثار غربی ارزیابی ترجمه یا خوب و بد وبودن ترجمه تابع معیارهای عرفی جامعه و زبان شناختی است. به ارزیابی ترجمه نقد می گویند، بنابراین نقد و ارزشیابی هنوز هم در ادبیات مطالعات ترجمه هم معنا به كار می رود.در غرب ارزشیابی ترجمه را به نقد ترجمه تعبیر كرده بودند و با توجه به اینكه خوب و بودن تابع زمان است لذا می تواند متغییر باشد.
فرحزادی با اشاره به اینكه ترجمه می تواند نقش ادبیاتی همچنین نقش فرهنگی در مفهوم عام داشته باشد، گفت:برای بررسی نقش ترجمه در جوامع نیاز به یك چارچوب نظری داریم كه در مطالعات ترجمه این چارچوب را از فلسفه روز وام گرفته بودند و ترجمه را در خدمت قدرت یا سازوكار قدرت نگاه كردند.به باور بنده هر متنی در جامعه خودش درای عملكرد خاص است و وقتی به زبان مبدا ترجمه می شود، در خدمت یك نظام قدرت دیگری به كار گرفته می شود، بنابراین نمی تون گفت این متن معادل متن دیگر در یك زبان و یك شبكه قدرت دیگر است، چراكه به طور كلی با یكدیگر متفاوت هستند ولی در عین حال اگر متن مبدا نوشته نشده بود شاید متن مقصد پدید نمی آمد یا به نحوه دیگری پدید می آمدپس ارتباط متنی با یكدیگر دارند.
وی در خصوص اینكه مترجمان می تواند صاحب سبك باشند، گفت: اگرچه مترجم متن را از منبعی ترجمه می كند اما خودش نیز دارای یك شیوه نوشتن منحصر به خودش است مثلا اگر چند اثر از یك مترجم بررسی شود به راحتی می توانیم تشخیص دهیم كه این ترجمه ها كار یك نفر است، گاهی اوقات مترجمان به قدری انعطاف پذیر هستندو تسلط به فنون ادبی دارند كه می توانند خودشان را بیشتر در اختیار متن مبدا قرار دهند و مقدار بیشتری از متن را منعكس كنند.
«نام آوران ایران زمین» برنامه ای است كه در گروه تاریخ و اندیشه به تهیه كنندگی ركسانا حمیدی و اجرای علی عظیمی نژادان از رادیو فرهنگ روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز پخش می شود و به گفتگو با اهالی فرهنگ و اندیشه و هنر ایران زمین می پردازد.