پژوهشگر شعر نیمایی: ریشه های ادبیات كهن در شعر نو نیمایی دیده می شود

بهمن بنی هاشمی با حضور در برنامه "صورت ماه" از شبكه رادیویی گفت وگو اظهار كرد :«اكثر شعرا در طول تاریخ ادعای شعری نو داشته اند و مصداق شعر نو شاید برای تمامی دوره های تاریخی یافت شود.»
وی با بیان این مقدمه افزود: «هر گونه نوآوری بدین معنا نیست كه تمام عناصر سازنده یك شعر باید نو باشند و مصداقی در گذشته نداشته باشند!»
هاشمی با اشاره به اینكه در تمامی اشعار نمونه هایی از ادبیات كهن وجود دارد، ادامه داد: «بسیاری از عناصر تازه در شعر نو، مسلما مصادیقی در گذشته دارد و برخی محققان ادبی نیز بدین موارد اشاره داشته اند.»
این پژوهشگر شعر نیمایی گفت: «در عین حال نمی توان درپی تك تك عناصر شعر نیمایی در گذشته بود؛ بلكه باید كلیت یك شعر را به صورت قالب شعری نو دنبال و بررسی كرد.»
در بخشی دیگر از این میزگرد ادبی در رادیو گفت وگو صابر سعدی پور، شاعر و منتقد با بیان اینكه بسیاری از شعرا اقدام به شعر گفتن در قالب نیمایی و قبل از پیدایش شعر نیما كرده اند، افزود: «این اشعار نو جدا از رخدادهای سیاسی اجتماعی آن عصر نبوده است.»
وی یادآور شد: «در آن زمان حتی به نیما اجازه نمی دانند اشعار نیمایی خود را بیان كند.»
سعدی پور با اشاره به سطوح شعری شعر نیما گفت: «استفاده از اشیا در شعر نو برای مخاطب ایجاد تصویر می كند و در این بین نیما شاید كاری نو نكرده باشد؛ اما تمامی موضوعات را گرد هم آورده است.»
در ادامه محمد نوروزی فرسنگی، شاعر و كارشناس ادبی در خصوص چرایی پر رنگ شدن نام نیما برای قالب شعر نیمایی اظهار كرد: «صدرالدین عینی 5 سال قبل از نیما [قالبی نو در شعر را شكل داده] و حتی در قالب بحر طویل [نمونه هایی از شعر نو وجود داشته است].»

وی با بیان اینكه در قالب جدید اشعار كلاسیك نیز تبعیت محض از اوزان عروضی دیده نمی شود، افزود: «حتی نگاه نیما یوشیج نیز در ادبیات كهن ما سابقه دار است و سبك هندی عینی ترین سبك در این مسئله است.»
همچنین در این میزگرد رادیویی علی زارعان، شاعر و كارشناس ادبیات ضمن سبك شناسی شعر نیما اظهار كرد: «اتمسفر عمومی زبان و هنر و شعر در یك نقطه تجمع یافته و [شعر نو را شكل داده است].»
وی ادامه داد: «ارزش گذاری روی هنر زبان به معنای تقریر به منزلت نیما نیست؛ بلكه نیما باید بعنوان یك مبدِع واقع می شد و این اتفاق ابداعی نیز رخ داده است.»
زارعان افزود :«نیما شرایط و مردم زمان خود را پذیرفته بود و در نقطه دموكراسی زبان و هنر قرار داشت و با فربهی اندیشه نسبت به متقدمان شعر كلاسیك رو به رو شده بود.»
در ادامه ایلیا دیانوش، شاعر و كارشناس حوزه ادبی در رابطه با شعر نیمایی اظهار كرد: «آنچه در خوانش این نوع شعر و تفاوت آن با اشعار كلاسیك بدست می آید، مبتنی بر قالب این شعر نیست.»
وی افزود :«نوع نگاه نیما به جهان هستی در مقام یك شاعر به روز شده و تازه بود و تا قبل از او، شاعران كهن و كلاسیك حالتی را در خود وصف می كردند.»
دیانوش توضیح شعری و احوالات شاعر را منتج به همذات پنداری مخاطب شعر كلاسیك عنوان كرد و گفت: «شاعر در شعر نو مخاطب را در موقعیتی قرار می دهد كه خود قرار گرفته است و از این طریق به همذات پنداری با خواننده شعر دست می یابد.»