دكتر مصطفی بهزاد فر: كاهش سرقت ادبی با ترویج اخلاق علمی، اجتماعی امكان پذیر است

برنامه «گفت و گوی علمی» رادیو گفت و گو با موضوع خرید و فروش پایان نامه نویسی در تحصیلات تكمیلی و با حضور دكتر مصطفی بهزاد فر استاد تمام و رئیس دانشكده های معماری و شهرسازی دانشگاه علم وصنعت ایران روانه آنتن شد.
مصطفی بهزاد فر با بیان اینكه در دهه های اخیر مدرك گرایی به دو شكل رشد كرده، عنوان كرد: یكی اینكه مدرك تحصیلی به مثابه پرستیژ قلمداد می شود، دوم اینكه مدرك تحصیلی جای كار را گرفته یعنی محتوای مدرك تحصیلی از دیدگاه كاری مهم نیست، استفاده از مدرك تحصیلی برای كار مهم است، بنابراین انبوه جمعیت می خواهند مدرك تحصیلی داشته باشند و می خواهند برای گرفتن یك شغل آن را ارائه دهند.
وی متذكر شد: داشتن مدرك برای شغل، بستر اولیه است و پشت سرش نیاز به اخلاق حرفه ای داریم كه این هم فقط شامل پایان نامه ها نیست، اخلاق علمی است.
وی كلاس های كنكور را یكی از جنبه های مدرك گرایی برشمرد و گفت: در جمعیت انبوهی كه به طرف مدرك گرایی داریم، كلاس های كنكور است. افرادی كه به كلاس های كنكور، می روند، غالبا سعی می كنند چگونگی تست زدن را یاد بگیرند و به دانایی كامل نمی رسند.
این استاد دانشگاه افزود: كسی كه اصولا برای گرفتن مدرك می آید و برای این منظور تلاش می كند كه چگونه تست بزند نه اینكه چگونه دانشی را یاد بگیرد، وقتی وارد دانشگاه می شود، دوباره مدرك می خواهد و در این صورت اتوماتیك به جایی كشیده می شود كه نباید كشیده شود.
وی به اهمیت آشنایی با سه بعد اخلاقی، سرقت ادبی و سرقت علمی اشاره كرد و توضیح داد: گاهی مواقع ممكن است افرادی كه دارند در بیرون كار می كنند، سرقت ادبی و علمی نكنند و پایان نامه ای را برای یك نفر بنویسند كه از دیدگاه اخلاق علمی و ادبی، غلط است كه یك نفر پایان نامه ای را برای یك فرد دیگری بنویسد.
بهزاد فر ادامه داد: اما در این جریان اتفاقی كه برای آبروی علمی كشور ما می افتد مهم است، سرقت ادبی و علمی است و این موضوعی است كه اول باید به آن دقت كنیم و اگر بتوانیم جلوی سرقت ادبی و علمی را بگیریم و به وجدان كاری توجه كنیم، آن موقع می توانیم بیاییم و بگوییم كه چرا گروهی می آیند و كارشان پایان نامه نویسی شده است. پایان نامه نویسی به موضوعات اجتماعی، اشتغال، توانایی مالی خانواده ها، توزیع درآمد، استخدام، اشتغال، حقوق مالی، بر می گردد و نمی توان یك وجه را نگاه كرد و گفت دانشگاه این طور بوده و استاد طور دیگر.
وی خاطرنشان شد: در حوزه هایی كه درس می دهیم به دانشجویان مان در مورد اخلاق اجتماعی و صحیح نبودن سرقت پایان نامه و خرید و فورش آن می گوییم و حتی یكی از موضوعات اصلی بحث روش تحقیق در دوره كارشناسی ارشد و دكترا بحث وجدان علمی است.
رئیس دانشكده های معماری و شهرسازی دانشگاه علم وصنعت ایران با اظهار بر اینكه مشكل ما كیفی است و نه كمی، تصریح كرد: مشكلات كیفی برمی گردد به ویژگی های اجتماعی و فرهنگ اجتماعی كه در دنیا جا افتاده و در كشور ما هم جا خواهد افتاد.
وی در خصوص راهكارهای قابل قبول برای مبارزه با سرقت پایان نامه گفت: متاسفانه مشكل كار در اجرا است آن قدر كه به اجرا می رسیم، تساهل ها یا مسامحه هایی را به خرج می دهیم كه این ضد علم و اخلاق است، در بحث اشتغال هم اخلاق اجتماعی را داریم كه باید بپذیریم شغل را بر اساس توانی كه فرد دارد به وی بدهیم و نه مدرك تحصیلی. دوم اینكه اشتغال را از دولت محوری به جامعه محوری ببریم و در شغل هم به كیفیت توجه كنیم.