شیر خام 35 هزار تومانی و سفره‌ای كه كوچك‌تر می‌شود

به گزارش روابط عمومی رادیو اقتصاد،محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران، در گفت‌وگویی رادیویی با تشریح دلایل نوسانات اخیر بازار لبنیات گفت: افزایش قیمت‌ها در هفته‌های گذشته ناشی از رشد بهای شیر خام بوده است؛ به‌گونه‌ای كه شركت‌های لبنی شیر خام را به‌طور متوسط با قیمت حدود 35 هزار تومان از دامداران خریداری كرده‌اند، در حالی كه نرخ مصوب آن 29 هزار و 500 تومان است.

وی با اشاره به ساختار هزینه تولید افزود: حدود 60 درصد قیمت تمام‌شده لبنیات به شیر خام وابسته است؛ بنابراین افزایش بیش از 50 درصدی قیمت شیر خام، اثر مستقیمی بر قیمت محصولات لبنی گذاشته و به افزایش بیش از 30 درصدی هزینه تولید منجر شده است.

كاهش نسبی قیمت‌ها از ابتدای دی‌ماه

سخنگوی انجمن صنایع لبنی با تأكید بر مذاكرات در حال انجام میان تشكل‌های مرتبط تصریح كرد: در صورت بازگشت نرخ خرید شیر خام به قیمت مصوب، از ابتدای دی‌ماه كاهش نسبی قیمت برخی اقلام لبنی در بازار آغاز خواهد شد. این كاهش عمدتاً شامل محصولاتی است كه مستقیماً متكی به مصرف شیر خام هستند.

چهار قلم لبنی مشمول قیمت‌گذاری دولتی

فربد با اشاره به مصوبات موجود گفت: در حال حاضر دو مصوبه مبنای عمل صنعت لبنی است؛ نخست نرخ مصوب شیر خام و دوم قیمت‌گذاری چهار قلم كالای اساسی شامل شیر كیسه‌ای، شیر بطری پاستوریزه، ماست كم‌چرب دو كیلویی و پنیر 400 گرمی نسبتاً چرب. اگرچه این مصوبات هنوز به‌صورت رسمی ابلاغ نشده، اما اطلاعات آن به شركت‌های لبنی منتقل شده تا تولید و عرضه این اقلام در حد توان آغاز شود.

اعمال تدریجی افزایش برای جلوگیری از شوك بازار

وی درباره افزایش‌های مرحله‌ای قیمت‌ها توضیح داد: اعمال یك‌باره افزایش 30 درصدی، شوك شدیدی به بازار وارد می‌كرد؛ به همین دلیل برخی شركت‌ها ناچار شدند تغییر قیمت را در چند مرحله اعمال كنند. انتظار می‌رود با اجرای كامل مصوبات، افزایش جدیدی در قیمت‌ها نداشته باشیم.

اتحادیه لبنی: 70 درصد قیمت لبنیات به شیر خام بازمی‌گردد

در همین رابطه، علی احسان ظفری، مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیره اتحادیه صنایع لبنی ایران، با اشاره به مصوبه ستاد تنظیم بازار گفت: با تصویب نرخ 29 هزار و 500 تومانی برای شیر خام، انتظار می‌رود از ابتدای دی‌ماه قیمت حداقل چهار قلم لبنی اساسی كاهش یابد و آثار آن ظرف دو تا سه روز در بازار نمایان شود.

وی افزود: به‌طور متوسط حدود 70 درصد قیمت لبنیات تا درِ كارخانه به شیر خام وابسته است و تنها 30 درصد باقی‌مانده مربوط به هزینه‌هایی مانند بسته‌بندی، انرژی، حمل‌ونقل و حقوق و دستمزد است؛ بخشی از این هزینه‌ها نیز به مواد پتروشیمی وابسته است كه تحت تأثیر نوسانات ارزی قرار دارد.

هشدار درباره خروج شیر از سفره مردم

ظفری با انتقاد از روند رو به رشد تولید و صادرات شیر خشك گفت: مشكل اصلی بازار لبنیات كمبود تولید شیر خام نیست، بلكه هدایت بخش قابل‌توجهی از شیر كشور به سمت تولید شیر خشك و كره و خروج آن از كشور است؛ روندی كه مستقیماً از سفره مردم كاسته است.

وی با اشاره به آمار صادرات افزود: در حالی كه صادرات شیر خشك در سال‌های 1397 و 1398 حدود 25 هزار تن بود، تنها در هفت‌ماهه نخست سال جاری، صادرات رسمی كره و شیر خشك به حدود 140 هزار تن رسیده و حجم قاچاق نیز قابل‌توجه است.

دامداران: قیمت مصوب، هزینه تولید را پوشش نمی‌دهد

در مقابل، فرهاد اكبری، رئیس هیئت‌مدیره اتحادیه دامداران ایران، با انتقاد از نرخ مصوب شیر خام گفت: قیمت 29 هزار و 500 تومان قیمت كارشناسی‌شده‌ای نیست و حتی نرخ‌های پیشنهادی بالاتر نیز پاسخگوی هزینه واقعی تولید نیست.

وی با ا شاره به مشكلات تأمین نهاده‌ها اظهار كرد: نهاده‌های دامی به‌موقع به دست دامدار نمی‌رسد و سامانه بازارگاه نتوانسته نیاز دامداری كشور را به‌درستی تأمین كند. یونجه امروز به حدود 37 هزار تومان رسیده و این شرایط، تداوم تولید را با مشكل مواجه كرده است.

اختلاف بر سر نهاده‌ها و جهت‌دهی تولید

در حالی كه دامداران از كمبود نهاده سخن می‌گویند، نمایندگان صنایع لبنی با استناد به آمارهای رسمی اعلام می‌كنند كه طی یك هفته اخیر بیش از یك میلیون تن نهاده دامی در كشور توزیع شده و مشكل اصلی، نه كمبود نهاده، بلكه جهت‌دهی تولید به سمت شیر خشك و صادرات است.

اقتصاد سلامت: حذف لبنیات از سفره دهك‌های پایین، زنگ خطر جدی است

داریوش چیوایی، كارشناس اقتصاد سلامت، با هشدار نسبت به پیامدهای افزایش قیمت لبنیات گفت: افزایش قیمت لبنیات در دهك‌های پایین درآمدی می‌تواند منجر به كاهش مصرف تا حدود 84 تا 86 درصد شود؛ آماری كه زنگ خطر جدی برای سلامت عمومی جامعه است.

وی افزود: كاهش مصرف لبنیات، به‌ویژه در سنین میانسالی و سالمندی، مستقیماً با افزایش بیماری‌هایی مانند پوكی استخوان مرتبط است و هزینه‌های درمانی سنگینی را به مردم و نظام سلامت تحمیل می‌كند.

هزینه‌های امروز، بحران‌های سلامت فردا

این كارشناس اقتصاد سلامت تأكید كرد: حذف لبنیات از سفره مردم به معنای انتقال هزینه از حوزه تغذیه به حوزه درمان است. اگر امروز در سیاست‌گذاری‌ها نگاه پیشگیرانه جدی گرفته نشود، فردا باید چندین برابر این هزینه‌ها را در بیمارستان‌ها و نظام بیمه‌ای پرداخت كرد.

امنیت غذایی در گرو تصمیم فوری

كارشناسان معتقدند تعادل میان حمایت از دامدار، پایداری صنایع لبنی و حفظ قدرت خرید مصرف‌كننده، نیازمند تصمیم‌گیری فوری، شفاف و هماهنگ است. در غیر این صورت، ادامه این اختلاف‌ها می‌تواند هم تولید را با بحران مواجه كند و هم سلامت جامعه را در سال‌های آینده با هزینه‌های جبران‌ناپذیر روبه‌رو سازد.